ความหมายของระบบ(System) ก่อนที่จะทำ กำรวิเครำะห์ระบบน้นั ควรทำ ควำมเขำ้ใจและทำ ควำมรู้จกักบั ระบบก่อนวำ่ ระบบคือ อะไร หมำยถึงอะไร มีส่วนประกอบหรือองคป์ ระกอบที่จะประกอบเป็นระบบไดอ้ยำ่ งไร ซึ่งได้มีผู้ให้ค ำ จำ กดัควำมและควำมหมำยของระบบเอำไวห้ลำยควำมหมำยดว้ยกนั ดงัน้ี ระบบ(System) มีควำมหมำยตำมพจนำนุกรม ฉบับรำชบัณฑิตยสถำน พ.ศ.2525 ได้ให้ควำมหมำย เอำไวว้่ำ ระบบ คือระเบียบเกี่ยวกบักำรรวมสิ่งต่ำงๆ ซึ่ งมีลักษณะซับซ้อนให้เข้ำล ำดับประสำนเป็ นอัน เดียวกนตำมหลักเหตุผลทำงวิชำกำร ั หรือหมำยถึงปรำกฏกำรณ์ทำงธรรมชำติซึ่งมีควำมสัมพันธ์ ประสำน เขำ้กนั โดยกำ หนดรวมเป็นอนั หน่ึงอนั เดียวกนั ระบบ(System) คือกระบวนกำรต่ำงๆ ที่อยู่ในเครือข่ำยเดียวกนั และมีควำมสัมพนัธ์กนั ระหว่ำง กระบวนกำรเหล่ำน้นั และเชื่อมต่อกนั เพื่อทำ งำนใดงำนหนึ่งให้บรรลุถึงเป้ ำหมำยที่วำงไว้ ระบบ(System) คือกลุ่มขององคป์ ระกอบต่ำงๆ ที่ทำ งำนร่วมกนั เพื่อจุดประสงคอ์ นั เดียวกนัและ เพื่อใหเ้ขำ้ใจในควำมหมำยของคำ วำ่ ระบบที่จะตอ้งทำ กำรวเิครำะห์จึงตอ้งเขำ้ใจลกัษณะของระบบก่อน ลักษณะของระบบ ระบบมีลกัษณะที่ควรรู้และศึกษำดงัน้ี ระบบ หมำยถึงกำรรวมของสิ่งยอ่ ยๆ ที่เกี่ยวขอ้งกนั ต้งัแต่หน่ึงส่วนข้ึนไปเป็นหน่วยเดียวกนั เพื่อ วตัถุประสงค์หรือควำมมุ่งหมำยอย่ำงเดียวกนั เช่น ระบบรำชกำรแผ่นดิน ประกอบดว้ย กระทรวง ทบวง กรมและกองต่ำงๆ เป็นตน้ หรือระบบสุริยจกรวำล ( ั Solar System) ระบบ หมำยถึงระบบกำรทำ งำนขององคก์ ำรต่ำงๆ ที่ประกอบดว้ยระบบยอ่ ยๆ หลำยระบบรวมกนั และทำ งำนร่วมกนั ซ่ึงจะตอ้งมีกำรปฏิบตัิงำนอยำ่ งใดอยำ่ งหน่ึงเพื่อประโยชน์หรือวตัถุประสงคร์่วมกนั หรือ อยำ่ งเดียวกนั เช่น ระบบโรงเรียน ระบบโรงพยำบำลระบบธนำคำรระบบบริษัท ระบบห้ำงร้ำน เป็ นต้น กำรทำ งำนของหน่วยงำนย่อยต่ำงๆ ของระบบ จะต้องมีควำมสัมพนั ธ์เกี่ยวข้องประสำนกัน โดยมี วตัถุประสงค์หรือควำมมุ่งหมำยร่วมกนั หรืออย่ำงเดียวกนั เช่น ในองค์กรหน่ึงอำจแบ่งออกเป็นหลำยฝ่ำย หรือหลำยแผนก โดยแต่ละฝ่ำยหรือแต่ละแผนกจะมีหนำ้ที่ในกำรทำ งำนร่วมประสำนเพื่อนวตัถุประสงค์ เดียวกนั ระบบอำจถูกจ ำแนกแยกเป็ นประเภทใดประเภทหนึ่ง หรือหลำยประเภท ท้งัน้ีสุดแต่ใครเป็นผู้ จ ำแนกและผทู้ี่ทำ กำรจำ แนกจะเห็นวำ่ ควรแบ่งหรือควรจะจดัเป็นประเภทใดเช่น เป็ นระบบเปิ ดหรือระบบ ปิดระบบเครื่องจกัร หรือระบบก่ึงเครื่องจักร เป็ นต้น
องค์ประกอบของระบบ กำรที่จะกล่ำวหรืออธิบำยถึงองค์ประกอบของระบบว่ำประกอบดว้ยอะไรบำ้งน้นั ข้ึนอยู่กบัควำม คิดเห็นของผทู้ี่เกี่ยวขอ้งกบัระบบ ซ่ึงจะไม่เหมือนกนั แต่โดยทงั่ ๆ ไปแลว้มกัจะแบ่งองคป์ ระกอบออกเป็น 2 องคป์ ระกอบใหญ่ๆ คือ 1.องค์ประกอบแบบ 6 M คือ Man, Money, Material, Machine, Management, และ Morale ดัง รายละเอียดต่อไปนี้ 1.1 Man หมำยถึง บุคลำกรคือผทู้ี่จะตอ้งเกี่ยวขอ้งกบัระบบงำน หรือหมำยถึงคนทุกคนที่เกี่ยวขอ้ง กบัระบบน้นั เองอำจจะประกอบไปดว้ยผบู้ริหำรระดบั ต่ำงๆ ซ่ึงจะมีท้งัผบู้ริหำร ระดบั สูง ระดับกลำง และ ระดับปฏิบัติงำน และอำจประกอบดว้ยนกัวิชำกำรในระดบั ต่ำงๆ แต่จะนบั รวมลูกคำ้หรือผบู้ริโภค ซึ่งเป็ นผู้ ที่มีควำมสำ คญั ไม่นอ้ยของระบบดว้ยหรือไม่ก็ยอ่ มสุดแลว้แต่นกัวชิำกำรทำงดำ้นบริหำรระบบจะตดัสินใจ 1.2 Money หมำยถึง เงินหรือทรัพยส์ินที่มีค่ำเป็นเงินของระบบ ซ่ึงนบั เป็นหวัใจที่ส ำคญั อยำ่ งหน่ึง ของระบบ เช่น เงินทุน เงินสดเงินหมุนเวียน เงินคำใชจ้่ำย หรือเงินรำยรับ รำยจ่ำยต่ำงๆ เหล่ำน้ีเป็นตน้ ถ้ำ กำรเงินของระบบไม่ดีพอแล้ว ระบบน้ันย่อมจะประสบกับควำมยุ่งยำกหรืออำจถึงแก่กำรหำยนะได้ เพรำะฉะน้นั ระบบธุรกิจทุกชนิดจะต้องมีควำมระมัดระวังในเรื่องของกำรเงินเป็ นพิเศษ 1.3 Material หมำยถึง ตัวสินค้ำหรือวัสดุที่ใช้ในกำรผลิตสินค้ำ ซึ่งเป็ นอีกองค์ประกอบหนึ่งที่มี ควำมส ำคัญของระบบไม่น้อย ปัญหำในเรื่อง Material หรือสินค้ำและวสัดุน้ีมี2 ประกำรใหญ่ๆ 1.3.1 ประกำรแรก เป็ นกำรขำดแคลนวัสดุ เช่น กำรขำดวตัถุดิบส ำหับใช้ในกำรผลิตสินคำ้ของโรงงำน อุตสำหกรรม เมื่อขำดวตัถุดิบที่ใช้ในกำรผลิต ก็จะทำ ให้ไม่มีสินค้ำส ำหรับขำย ผลก็คือกำรขำดทุน 1.3.2 ประกำรที่สองคือกำรมีวตัถุดิบมำกเกินควำมตอ้งกำร เช่น มีสินคำ้ที่จำ หน่ำยหรือขำยไม่ออกมำก เกินไป ทำ ใหเ้งินทุนไปจมอยกู่ บัวตัถุดิบทำ ใหเ้กิดกำรขำดทุนเช่นเดียวกนั น้นั เอง 1.4 Machine หมำยถึง เครื่องจักร อุปกรณ์และเครื่องมือเครื่องใช้ในโรงงำนหรือในส ำนักงำน ซึ่ง นบัวำ่ เป็นองคป์ ระกอบที่สร้ำงปัญหำใหก้ บัระบบอยำ่ งสำ คญั ประกำรหน่ึงเหมือนกนั ปัญหำที่ทำ ให้ไดก้ำ ไร หรือขำดทุนมำกที่สุดของธุรกิจมกัเกิดจำกเครื่องจกัรและอุปกรณ์กำรทำ งำนเป็นส่วนใหญ่ เช่น เครื่องมีกำ ลงั ผลิตไม่พอเครื่องเก่ำ หรือเป็นเครื่องที่ล่ำสมยัทำ ให้ตอ้งเสียค่ำซ่อมบำ รุงสูง มีกำ ลงัผลิตนอ้ยประสิทธิภำพ ในกำรทำ งำนต่ำ แต่ค่ำใชจ้่ำยในกำรซ่อมบำ รุงหรือค่ำทำ งำนที่ล่ำช้ำ ทำ งำนไม่ทนักำ หนดเวลำที่กำ หนดไว้ ทำ ใหเ้กิดควำมเสียหำยและขำดรำยไดห้ รือขำดทุน เป็ นต้น 1.5 Management หมำยถึง กำรบริหำรระบบ ซ่ึงเป็นอีกเรื่องหน่ึงที่ทำ ให้ระบบเกิดปัญหำ เพรำะ กำรบริหำรที่ไม่ดีหรือกำรบริหำรที่ไม่ทนั ต่อกำรเปลี่ยนแปลง ของสภำวะแวดล้อมหรือไม่ทนั ต่อกำร เปลี่ยนแปลงต่อสังคม เศรษฐกิจและกำรเมือง ที่เรียกกนัวำ่ ไม่เป็นไปตำมโลกำนุวตัร หรือกำรได้ผู้บริหำรที่ ไม่มีประสิทธิภำพมำบริหำรงำน ซ่ึงส่วนมำกมกัเกิดข้ึนในระบบรำชกำร ส ำหรับระบบทำงธุรกิจของเอกชน จะถือวำ่ กำรบริหำรงำนเป็ นเรื่องที่ส ำคัญที่สุดเพรำะถ้ำกำรบริหำรไม่ดีแลว้ธุรกิจน้นัก็ไม่สำมำรถที่จะอยไู่ ด้ กิจกำรตอ้งลม้ เลิกไปในที่สุด
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น